Je struint de website af van je favoriete Japanse restaurant, bestelt een sushi box en 10 zakjes extra sojasaus. Want hoe lekker de sushi ook is, het is toch net iets lekkerder als je het kan onderdompelen in de sojasaus. Het zout uit de sojasaus geeft de sushi een nog rijkere smaakbeleving. Maar wist je dat we in Nederland ruim 1,5 tot 3,7 gram zout te veel binnenkrijgen?! Dit blijkt uit een onderzoek van het RIVM. Maar wat doet zout met ons lichaam?
Zout vs. Natrium
De benamingen zout en natrium wordt nog wel eens door elkaar gebruikt. Er is overigens wel een belangrijk verschil. Met zout wordt vaak keukenzout (natriumchloride) bedoeld, natrium is een stof die voorkomt in keukenzout. Als we het hebben over de slechte effecten van zout, dan gaat dat eigenlijk altijd over de slechte effecten van Natrium. Het meeste natrium krijgen we binnen door het gebruik van zout, daarom hebben we het in deze blogpost over zout. De maximale dagelijkse hoeveelheid zout ligt op 6 gram per dag.
Een bepaalde hoeveelheid natrium hebben we daarentegen wel nodig voor bepaalde lichaamsfuncties, zoals: het regelen van de vochtbalans, bloedruk en een goede spier- en zenuwwerking.
Effecten van zout
Zout is dus zeker nodig voor een aantal belangrijke lichaamsfuncties, maar in ons huidige voedingspatroon is het bijna onmogelijk om een tekort aan zout binnen te krijgen. Het is een stuk makkelijker om te véél zout binnen te krijgen. Door een te veel aan zout houdt ons lichaam meer vocht vast, hierdoor zit er meer vocht in de bloedvaten en daarmee verhoogd de bloeddruk. Een langdurig hoge bloeddruk verhoogd de kans op hart- en vaatziekten.
Een onderzoek van het Amsterdam UMC, ondersteund door de Hartstichting, toont voor het eerst aan dat zout ontstekingsreacties in het lichaam stimuleert. Dit zou mogelijk slagaderverkalking kunnen stimuleren en daarmee dus ook de bloeddruk weer kunnen verhogen. Om de kans op een hoge bloeddruk en hart- en vaatziekten zo klein mogelijk te houden is het zeker belangrijk om niet te veel zout binnen te krijgen.
Waar moet je op letten?
Onderzoek van het RIVM, in opdracht van het ministerie van VWS, laat zien dat het meeste zout bij de consument thuis wordt gegeten. De maaltijd waarbij het meeste zout wordt geconsumeerd is de avondmaaltijd. Dit kan verklaard worden door het gebruik van vleesproducten, kant-en-klare sauzen en andere pakjes en zakjes.
Ik hoor je al denken: dan moet ik zeker uren in de keuken gaan staan om zoutarm te eten? Nee hoor! Het is zeker slim om zoveel mogelijk vers te koken, maar hier hoeft echt niet zoveel tijd in de zitten. Tegenwoordig hebben ook veel supermarkten allerlei vers pakketten die het een stuk makkelijker maken.
Een aantal alledaagse producten die vaak veel zout bevatten:
- Sauzen
- Brood
- Kaas
- Kant-en-klare soep
- Pizza
- Vleeswaren
Zoute smaak afleren
De voorkeur voor een zoute smaak kun je ook weer afleren. Dit kan best lastig zijn, waardoor het misschien makkelijker is om het in kleine stapjes af te bouwen. Tips om je zout gebruik af te bouwen:
- Koop kruidenmixen waar géén of weinig zout aan toegevoegd is.
- Breng je eten op smaak met andere (verse) smaakmakers, zoals: ui, knoflook, peper, basilicum etc. Gebruik eventueel de Kruidenwijzer van de Nierstichting.
- Bekijk het etiket; hierdoor word je meer bewust van zoutrijke producten en kun je alternatieven met elkaar vergelijken.
- Kook zoveel mogelijk zelf en probeer daarbij zo veel mogelijk verse ingrediënten te gebruiken.
Wil jij jouw zoutinname verbeteren? Wij helpen jou graag! Boek een afspraak met een van de diëtisten